Klimaatrobuust Sint-Andries

Klimaatrobuust Sint-Andries komt voort uit het Europese project Resilient Europe dat in Antwerpen uitgewerkt werd door Stadslab 2050. Dit initiatief was vooral bedoeld als test om te zien of steden in Europa in samenwerking met burgers de gevolgen van de klimaatopwarming konden opvangen.

In Antwerpen werd de wijk Sint-Andries uitgekozen als testcase. De bedoeling was om burgers te activeren in het zoeken naar oplossingen voor het veranderende klimaat. Hieruit is de idee ontstaan om al deze projecten te bundelen en te ondersteunen door een algemeen klimaatrobuust project. Dit project kan ondersteuning bieden voor de (deel-)projecten die in de wijk opgestart worden of al bezig zijn.

Wat is klimaatrobuust?

Klimaatrobuust wil zeggen dat we onszelf en onze omgeving wapenen tegen de klimaatverandering. We gaan er van uit de aarde aan het opwarmen is en dat we moeten voorbereid zijn op de gevolgen hiervan. Uiteraard willen we ook blijven meewerken aan het voorkomen van de opwarming.

Om deze doelstellingen te bereiken moeten we weten wat we kunnen verwachten en wat wij als bewoners kunnen doen.

Wat mogen we verwachten?

Dat de aarde en het klimaat opwarmt, daar zijn ondertussen de meeste mensen van overtuigd geraakt. De gevolgen voor Antwerpen (en bij uitbreiding heel West-Europa) zijn vooral hetere en langere hittegolven in de zomer. Hier gaan ook langere periodes van droogte mee gepaard. De gevolgen voor plant, dier en mens zijn nu al voelbaar: bomen sterven af, gras verdort, de watervoorraad slinkt, ouderen en kwetsbare mensen ondervinden steeds meer last van de hitte en de droogte.

In de winter verwachten we meer stormen en hevigere en intensere regenbuien. Ook hiervan blijven de gevolgen niet uit: we horen steeds meer berichten over overstromingen ten gevolge van regen. Ook in Antwerpen komen deze overstromingen steeds meer voor.

Wat kunnen we doen?

Wat al meteen opvalt is dat de regenval niet gelijkmatig verspreid is over het jaar, maar in kortere tijd op ons neerkomt. We kunnen proberen om dit regenwater massaal op te vangen. Dat heeft twee belangrijke voordelen. Ten eerste kunnen we met dit water de droge periodes overbruggen. Een groot voordeel voor zowel plant, dier en mens. Ten tweede kan dit opgevangen water ook dienen als buffer voor de riolering. Hierdoor vermijden we overstromingen.

Om de riolering nog meer te ontlasten kunnen we ook proberen om het water beter in de grond te laten trekken. Dit kan door ontharding van de grond en de ondergrond.

We kunnen ook proberen de hitte weg te nemen. In een sterk verstedelijkte omgeving zoals het centrum van Antwerpen kan dat het best door meer groen te voorzien. Stenen, asfalt en donkere kleuren, vangen meer warmte van de zon en geven dit trager vrij. Ontharden helpt dus ook om de hitte te milderen.

Voorts kunnen we een sociaal netwerk uitbouwen waarin kwetsbare mensen en ouderen ondersteund worden. In geval van problemen wegens te hoge temperaturen moeten zij snel en eenvoudig hulp kunnen krijgen.

Wat wordt er al gedaan?

Klimaatrobuust Sint-Andries ondersteunt op dit moment al verschillende projecten, al dan niet opgestart vanuit Stadslab 2050.

Groene Ader

Het project De Groene Ader Doorheen Sint-Andries probeert om meer groen in de vorm van planten in het straatbeeld te krijgen in de hele wijk. Er wordt in eerste instantie van de bewoners uitgegaan om initiatief te nemen. Stad Antwerpen wordt zoveel mogelijk betrokken vooral door financiering via de Burgerbegroting.

Tuinstraat

Dit project is door de Stad Antwerpen opgestart. In de 5 stadsdistricten wordt telkens één straat omgevormd tot een echte tuinstraat. In district Antwerpen werd gekozen voor een straat in de wijk Sint-Andries: de Lange Riddersstraat. Vanuit Klimaatrobuust Sint-Andries proberen we vooral de communicatie te ondersteunen.

Eco-woonpark De Bergskes

De site van de voormalige prekerskazerne, in de volksmond De Bergskes genoemd, bestaat uit een park waarrond woonblokken van Woonhaven staan. Het park is er echter slecht aan toe. Bomen sterven af vanwege droge periodes en moeilijk bereikbaar grondwater. Bij regen staan weggetjes en grasvelden blank. De woonblokken zelf zijn in de jaren 1970 gebouwd en beginnen verschijnselen van ouderdom te vertonen. Tijd om te onderzoeken wat er aan de hand is en om verbeteringen voor te stellen en uit te voeren.

In samenwerking met Stadmakers zijn we in 2018 begonnen met het onderzoeken van verbeteringen en het informeren van de bewoners.

Een uitgebreid document met meer informatie kan je via deze link vinden.

Speelweefselplan Sint-Andries

Een initiatief van het district Antwerpen, al moet gezegd dat enkele actieve buurtbewoners van de wijk Sint-Andries zeer inspirerend werk geleverd hebben.

Het district voert een onderzoek uit om beter te weten hoe de publieke ruimte in Sint-Andries nu gebruikt wordt en hoe deze verbeterd kan worden. Jouw ervaringen helpen ons daarbij. Het gaat dus over de speelterreintjes, parken, pleinen, de straten enzovoort.

Nog tot eind juni 2018 kan je via Oor, de bevragingswebsite van de Stad Antwerpen, meer informatie krijgen over het huidige voorstel en uw mening geven over enkele belangrijke punten.

Vanuit Klimaatrobuust oogpunt is vooral het uitbreiden van de Sint-Andriesplaats interessant. Hierdoor ontstaat een veilige doorgang tussen het plein en CoSta, het cultureel ontmoetingscentrum Sint-Andries.

Samentuinen en boerenmarkt

In de wijk Sint-Andries wordt al heel wat aan samentuinen gedaan. Dit zijn bewoners die gezamenlijk één of meer (moes-)tuintjes onderhouden. Het voordeel is dat eten in de wijk zelf gemaakt wordt. Het verhoogt ook de sociale samenhang tussen de bewoners.

Vanaf 2018 proberen enkele bewoners in samenwerking met Klimaatrobuust en Labeur Local de reeds bestaande Boerenmarkt ook naar Sint-Andries te halen.

Groendaken

Een stad als Antwerpen heeft uiteraard veel daken. Alle regen die op de daken valt wordt via buizen naar de riolering geleidt. Door de daken zelf in te zetten als actieve objecten kunnen deze daken een nuttige oppervlakte worden en als waterbuffer dienen. Dit initiatief wordt vooral gedragen door Ecohuis Antwerpen.